بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ      

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ وعَجِّلْ فَرَجَهُمْ و صَلِّ عَلی فاطِمَةَ وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بنیها وَالسِّرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحاطَ بِه عِلْمُکَ - اَللّهُمَّ عَجِّل لِوَلیِّکَ الفَرَج - صَلَّى اللَّهُ عَلَیْکَ یَا أَبَا عَبْدِ اللَّهِ. 

سلام دوستان؛ ابتدا با چند کلمه – واژه و اسم بیشتر آشنا شویم.

رحمت:

همه‌ی ما راجع به "رحمت" خدا بسیار شنیده‌ایم؛ و البته بسیاری گمان دارند که معنای "رحمت"، همان بخشش گناهان می‌باشد، در حالی که چنین نیست. خداوند سبحان، نسبت به تمامی بندگانش، حتی جامدات، حیوانات و فرشتگان نیز "رحمان" است، در حالی که آنان مرتکب گناه نمی‌شوند که نیاز به بخشش داشته باشند.

در قرآن مجید فرمود: «وَرَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ – و رحمت من همه چیز را فرا گرفته است / الأعراف، 156»؛ و امیرالمؤمنین علیه السلام در ابتدای دعای کمیل عرض نمود: «اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِرَحْمَتِكَ الَّتِى وَسِعَتْ كُلَّ شَىْءٍ – خدایا! من از تو درخواست می‌کنم، به رحمتت که همه‌چیز را فرا گرفته است»؛ پس زمین با تمامی دارایی‌ها و موجوداتش، کهکشان‌ها، هفت آسمان و هر چه در آنها وجود دارد، همه مشمول رحمت الهی می‌باشند، اما همه آنها گناه ندارند که بخشوده شود.

رحمت خداوند سبحان، یعنی "وجود بخشیِ او"، و به همین دلیل است که بر اسمای دیگر الهی سبقت دارد. ابتدا وجود می‌بخشد و سپس مورد لطف، کرم، جود و یا قهر، غضب و عذاب قرار می‌دهد. "رحمان" یعنی "وجود بخش" و "رحیم"، استمرار وجود بخشی است که البته درجه‌ی ویژه آن در دنیا و آخرت، مؤمنان را شامل می‌گردد.

عفو و مغفرت:

خداوند متعال، در قرآن کریم، در یک آیه به هر سه اسم اشاره کرده است، این یعنی هر کدام معنای جداگانه‌ای دارد:

«... وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلَانَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ - و ما را "عفو" بفرما؛ و ما را مشمول "مغفرت" قرار بده؛ و بر ما رحم نما؛ تو سرپرست مايى؛ پس ما را بر گروه كافران پيروز بگردان / البقره، 286»

آن چه که به معنای بخشش گناهان می‌باشد، "عفو و مغفرت الهی" است و چون بخشش گناهان نیز "وجود بخشی" می‌باشد، در زیر مجموعه‌ی مصادیق "رحمت" قرار می‌گیرد.

عفو، یعنی "محو اثر" و مغفرت، یعنی "پوشاندن". گناهی که واقع شده، دیگر به عدم نمی‌رود، لذا هنگام بخشش باید اثرات سوءاش از بین برود و نیز پوشانده گردد تا دیگر ظهور و بروزی نداشته باشد و البته کسی هم آن را نبیند، حتی همان که مرتکب آن گناه شده است.

خداوند رحمان و رحیم، "عَفُوّ" هست، یعنی بسیار آثار گناهان را محو می‌کند، و "غفّار" است، یعنی بسیار پوشش می‌دهد.

توبه:

بسیاری گمان می‌کنند که "توبه" یعنی بخشش گناهان، در حالی که "تواب" اسم خداوند است و به معنای "بسیار توبه کننده" می‌باشد؛ حال مگر خداوند متعال مرتکب گناه می‌شود و نزد خودش یا دیگری، توبه می‌نماید؟!

"توبه" یعنی روی آوردن؛ اگر از جانب خداوند منّان باشد، یعنی گناهان سبب می‌شود که او نظر لطف، کرم، عفو و مغفرتش را از ما برگرداند؛ اما به دلایل گوناگون، باز آن نظر را به سوی ما باز می‌گرداند – و اگر توبه از جانب بندگان باشد، یعنی بنده به واسطه‌ی رویکرد به گناه، از خداوند متعال روی برگردانده و جهت اطاعت و ارضای هوای نفسش را برگزیده، اما اکنون با استغفار و توبه، دوباره از گناه به سوی خداوند محبوبش روی بر می‌گرداند.

بخشش تمامی گناهان:

خداوند رحمان و رحیم، در آیات گوناگونی وعده بخشش داده است، چنان که در آیه‌ای می‌فرماید که "تمامی گناهان" را می‌بخشد (پوشش می‌دهد):

«قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ» (الزّمر، 53)

ترجمه: بگو: اى بندگان من كه بر خويشتن زياده‏ روى روا داشته‏ ايد از رحمت‏ خدا نوميد مشويد در حقيقت ‏خدا همه گناهان را مى ‏آمرزد كه او خود آمرزنده مهربان است.

البته این بخشش و پوشش (عفو و مغفرت)، شامل حق الناس نمی‌گردد، چنان که در آیه فوق می‌فرماید: «ای بندگان من که در حق خودتان زیاده‌روی نموده‌اید»، نه در حق دیگران؛ چنان که گناهکاران نیز هنگام طلب بخشش، "ظَلَمتُ نَفسی – به خودم ظلم کردم" می‌گویند.

اراده‌ی خداوند منّان:

همانگونه که تصریح نمود «من تمامی گناهان را یکجا می‌بخشم»، تصریح نمود که «اراده‌ی من این است که روی رحمت، عفو، مغفرت، کرم و جود خود را به شما برگردانم، اما آنان که تابع شهوات خود هستند، سعی می‌کنند که شهوات [تمایلات نفسانی] را در نظر شما به گونه‌ای جلوه دهند و میل شما به آنها را چنان تشدید و زیاد کنند که خدا و قیامت را فراموش کنید و هیچ گاه استغفار و توبه نیز ننمایید:

«وَاللَّهُ يُرِيدُ أَنْ يَتُوبَ عَلَيْكُمْ وَيُرِيدُ الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الشَّهَوَاتِ أَنْ تَمِيلُوا مَيْلًا عَظِيمًا» (النساء، 27)

ترجمه: و الله (جلّ جلاله) می‌خواهد روی (رحمت و مغفرت) خود را به شما بازگرداند، و آنان که از شهوات تبعیت می‌کنند، می‌خواهند شما میل بزرگی به شهوات (خواهش‌های نفسانی) داشته باشید [تا کاملاً منحرف گردید].

●●● – بنابراین، به صراحت بیان شده که اراده‌ی خداوند سبحان، نظر به ما با عفو، مغفرت و رحمت خویش و بخشش تمامی گناهان یکجا می‌باشد؛ و اراده‌ی الهی، امری نیست که محقق نشود و یا بعدها محقق گردد، بلکه به محض آن که اراده نمود، محقق می‌گردد. «إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَيْئًا أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ - فرمان او چنين است كه هر گاه چيزى را اراده كند، تنها به آن مى‌گويد: «موجود باش!»، آن نيز بى درنگ موجود مى‌شود. / یس، 82»

پس، این رحمت، عفو و مغفرت او، تا وقتی آدمی نمرده و امکان عمل اختیاری دارد، هر لحظه شامل همگان می‌گردد، اما بسیاری از این رویکرد کریمانه‌ی خداوند سبحان، روی بر می‌گردانند!

●●● – نکته اینجاست که دست کم همه ما مسلمانان، این حقایق را می‌دانیم، منتهی "دانستن" با "باور و یقین نمودن"، بسیار متفاوت است.

اگر امید ما به رحمت، عفو و مغفرت و بخشش یکجای تمامی گناهان کم است، اگر نسبت به اشتغفار و توبه اهمال می‌ورزیم، اگر از این فرصت و نعمت، استفاده‌ی کامل نمی‌بریم، از ضعف ایمان، باور و یقین ماست، از غفلت ماست، نه از ندانستن و کمبود علم ما!

پس، سریعاً و به صورت مستمر، با توجه، اخلاص در استغفار و توبه، خود را مشمول این "توبه‌ی او = رویکرد او» قرار دهیم تا پاک و سبک شویم. ابتدا باید "استغفار" کنیم، یعنی از او طلب بخشش و پوشش بنماییم، سپس "توبه" نماییم، یعنی از مسیر گناه، به سوی او بازگردیم.

«وَأَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُمْ مَتَاعًا حَسَنًا إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى وَيُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ وَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ كَبِيرٍ * إِلَى اللَّهِ مَرْجِعُكُمْ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ» (هود علیه السلام، 3 و 4)

ترجمه: و اينكه از پروردگارتان آمرزش بخواهيد سپس به درگاه او توبه كنيد [تا اينكه] شما را با بهره‏ مندى نيكويى تا زمانى معين بهره‏‌مند سازد و به هر شايسته نعمتى از كرم خود عطا كند؛ و اگر رويگردان شويد، من از عذاب روزى بزرگ بر شما بيمناكم * بازگشت‏ شما به سوى خداست و او بر هر چيزى تواناست.

● – نباید به آینده موکول نمود، هیچ تضمینی برای بقا و یا امکان استغفار و توبه وجود ندارد، پس وقتش همین الان است «أَسْتَغْفِرُ اَللَّهَ رَبِّي وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ». نیت کن و با اخلاص بگو و راحت شو. مبادا شیطانت از همین راه وارد شود و تو را وسوسه کند که «ای بابا! گناهان تو بیش از این حرفهاست» یا بگوید: «بگذار برای فرصتی مناسب که با نیت خالص‌تر و آداب تمام، به عبادت برخیزی و استغفار و توبه نمایی»! بگو: خیر، وقتش همین الان است.

مشارکت و هم افزایی / موضوع یادداشت و نشانی لینک متن، جهت ارسال به دوستان در فضای مجازی

موضوع یادداشت:

اگر باور کنیم که خداوند متعال می‌خواهد همه ما را با تمامی گناهانی که داریم، ببخشد و مورد رحمت، مغفرت و عفو، خویش قرار دهد، سرنوشت متغیر می‌گردد.

متن یادداشت (نشانی لینک):

http://www.x-shobhe.com/shobhe/10139.html

 

پیوستن و پیگیری در پیام‌رسان‌ها:

  

  

          

کلمات کلیدی:  یادداشت