پایگاه پاسخگویی به سؤالات و شبهات (ایکس - شبهه):

«دابَّة»، یعنی «جنبده» و «دابّة الأرض» یعنی «جنبدۀ زمینی»؛ یعنی از فرشتگان و موجودات آسمانی نیست، بلکه در زمین زندگی می‌کند.

«دابَّة»، به هر موجود زنده‌ای که حرکت می‌کند گفته می‌شود؛ خواه انسان باشد و یا غیر انسان. چنان که فرمود: «وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ - و در آن (زمین)، انواع جنبدگان را پراکنده نمود» (البقره، 164) و متذکر گردید که رزق تمامی این جنبده‌ها را خداوند منّان می‌دهد:

«وَكَأَيِّنْ مِنْ دَابَّةٍ لَا تَحْمِلُ رِزْقَهَا اللَّهُ يَرْزُقُهَا وَإِيَّاكُمْ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ» (العنکبوت، 60)

- و چه بسيار جاندارانى كه نمى‏‌توانند متحمل روزى خود شوند، خداست كه آنها و شما را روزى مى‏‌دهد و اوست‏ شنواى دانا.

اما، در آیه‌ای می‌فرماید هنگامی که وقت عذاب کفار برسد، جنبده‌ای در زمین می‌آید که با مردم سخن می‌گوید:

«وَإِذَا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَيْهِمْ أَخْرَجْنَا لَهُمْ دَابَّةً مِنَ الْأَرْضِ تُكَلِّمُهُمْ أَنَّ النَّاسَ كَانُوا بِآيَاتِنَا لَا يُوقِنُونَ‌» (النّمل، 82)

- و چون قول [عذاب] بر ايشان واجب گردد، جنبنده‏‌اى را از زمين براى آنان بيرون مى‌‏آوريم كه با ايشان سخن گويد كه مردم [چنانكه بايد] به نشانه‏‌هاى ما يقين نداشتند.

«وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَیْهِمْ»، یعنی اولاً زمان دعوت به پایان رسیده است، حجّت بر همگان تمام شده است، عده‌ای پذیرفته‌اند و عده‌ای نپذیرفته‌اند - ثانیاً فرصت تجدید نظر و بازگشت نیز به پایان رسیده است - و اکنون زمان تحقق وعدۀ عذاب الهی رسیده است.

از این آیه، معلوم می‌شود که مقصود از «دابّة» در این آیه، هر جنبده‌ای نیست، بلکه یک انسانی که در نزدیکی پایان دنیا ظاهر می‌شود و با مردم سخن می‌گوید، چنان که برای همگان، یقین حاصل می‌شود.

بر اساس برخی از روایات، این «دابّة»، در همین دنیا، مؤمن، کافر و منافق را از هم جدا می‌کند و بر پیشانی آنها مهر می‌زند.

در حدیثی از پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله نقل شده:

«او به قدرى نیرومند است که هیچ کس به او نمى رسد و کسى از دست او نمى تواند فرار کند، در پیشانى مؤمن علامت مى گذارد و مى‌نویسد: «مؤمن» و در پیشانى کافر علامت مى‌گذارد و مى‌نویسد: کافر! با او عصاى موسى و انگشتر سلیمان است» (مجمع البیان، جلد 7، صفحه 234)

در روایات ما تصریح شده که پیدایش این «دابّة»، به دوران رجعت اختصاص دارد؛ یعنی دوران حکومت امام مهدی علیه السلام به پایان رسیده، سید الشهداء علیه السلام نیز پس از رجعت مدتها حکومت می‌نمایند و پس از ایشان، امیرالمؤمنین علیه السلام رجعت می‌نمایند که این دورۀ پایان حیات زمینی و نزدیکی برپایی قیامت می‌باشد و دیگر به کفار، مشرکان و منافقان، فرصت و امکانی برای بازگشت داده نمی‌شود.

 

 

کلمات کلیدی:  پاسخ های کوتاه